18 ноябрь көнне Арча район мәдәният йортында II Халыкара "Җәлил укулары" әдәби бәйгесенең район этабы үтте. Безнең мәктәптән З.Мингазова Муса Җәлилнең "Серле йомгак" шигырен сөйләде. Ул үз номинациясендә уңышлы чыгыш ясап бәйгенең район турында дәрәҗәле II урынга лаек булды. 20 ноябрь көнне ул Кукмарада узачак зона этабында катнашачак. Аңа уңышлар телибез!..

    Кичә укучылар өчен юл йөрү кагыйдәләре буенча "Интеллектуаль уен кичәсе" булып узды. Ике командага бүленеп белемнәр һәм интеллект дәрәҗәсе тикшерелде. Укучылар бик актив булды. Тарихи сорауларга да, әкият белән бәйле кызыклы сорауларга да җавап бирә алдылар. Юлларда сак булырга, белемнәрне даими ныгытып торырга киңәш ителде.

    16 нчы ноябрьдә Арча районы мәгариф хезмәткәрләре профсоюз оешмалары арасында өстәл теннисы һәм бадминтон буенча ярышлар уздырылды. Бу спорт чарасының зона ярышлары Арча муниципаль районының Иске Чүриле урта гомуми белем мәктәбендә бик оешкан төстә барды. Безнең Кушлавыч төп гомуми белем мәктәбеннән дә 4 укытучысы: Әхмәтова Гүзәл, Әюпова Рания , Бикчәнтәев Рәдис һәм Мингазов Алмаз катнашып уңышлы чыгыш ясадылар. Физик тәрбия укытучысы Мингазов Алмаз бадминтон ярышында 1 нче, инглиз теле укытучысы Әхмәтова Гүзәл өстәл теннисы ярышында 1 нче урынны яуладылар. Хезмәттәшләребезне җиңүләре белән чын күңелебездән котлыйбыз, аларга тагында уңышлар телибез.

    Җәяүлеләр бигрәк тә тәүлекнең караңгы вакытында тапталып имгәнәләр я һәлак булалар. Гаҗәеп түгел, караңгыда машина йөртүче юлга чыккан җәяүлене соң күреп ала, аның дөрес карарга килеп аварияне булдырмый калу өчен вакыты бик аз, бары берничә мизгел генә була бит.
    Җәяүлене ерактан күренерлек итүнең ансат кына юллары бар. Әйтик, өс киемендә яктылык кайтаргыч элементлар куллану. Алар махсус материалдан ясала һәм яктылык нурын кире чагылдыра. Нәтиҗәдә машина йөртүче җәяүлене 150-200 метрдан ук күреп өлгерә. Бу инде аңа ниндидер карар кабул итү өчен 15-25 секунд вакыт бирә. Шулай итеп, җәяүленең гомере сакланып кала.
    Яктылык кайтаргычларны киемгә алга да, артка һәм ян-якларга да беркетергә кирәк. Шулай иткәндә аны каршы килүче машинадан гына түгел, юлдаш транспорттан да күреп алып булачак.
    Тәрбия сәгатьләрендә даими рәвештә яктылык кайтаргыч элементлар куллану турында сөйләнелә.Укучыларыбыз яктылык кайтаргыч элементларны сумкаларында да, өс киемнәрендә дә йөртәләр.

    12 нче, 13 нче ноябрьдә мәктәбебезнең 8 нче класс укучылары республика күләмендә инглиз теленнән, тарихтан, математикадан тест эшләделәр. Укучылар үзләренең белем дәрәҗәләрен тикшерделәр. Биремнәрне тырышып эшләделәр. Нәтиҗәсе уңай булыр дип ышанабыз.

    Без һәркөн иртән яраткан мәктәбебезгә ашыгабыз. Килгәндә һәрберебез юл белән очраша. Ә ул юлларны хәвеф-хәтәрсез генә үтү безнең тормышыбызның иминлеген тәэмин итә. Авыл урамнарында машиналар күп йөрми. Ә менә шәһәр, районга чыксак, бертуктаусыз машиналар йөрүенә аптырап, югалып калабыз. Шуңа күрә без бүген югары сыйныф укучылары белән, юл иминлеге кагыйдәләре турындагы белемнәребезне ныгыту максатыннан, уен-ярыш үткәрдек. Юл билгеләрен таныдык, табышмаклар, “ярый-ярамый” уены аркылы төрле кызыклы сорауларга җавап бирдек.
    Адымнар нык, юллар имин, хәвеф-хәтәрсез булсын!

    Безнең татар халкында бик матур бер гадәт бар: бездә юлга чыгучыларны: “Хәерле юл!” – диеп озатып калалар һәм: “Исән-сау кайттыңмы?” – диеп каршы алалар. Әйе, хәзерге заманда юллардан исән-сау әйләнеп кайту бик күп зиһен һәм тапкырлык сорый торган эш. Шуңа күрә без кечкенәдән үк юл йөрү кагыйдәләрен өйрәнергә тиеш.
    Юл йөрү кагыйдәләре турындагы белемнәрне ныгыту, урамда йөргәндә игътибарлы булырга өйрәтү, машина йөртүче, юл хәрәкәтен көйләүче хезмәткәр һөнәрләренә кызыксыну тәрбияләү максатыннан укучыларга тәрбия сәгате үткәрелде. Балалар юл билгеләре, светофор , транспорт чаралары, юлны аркылып чыгу турындагы белемнәрен искә төшерделәр.Табышмакларга җаваплар таптылар, “Юлда йөри беләсеңме?” дигән эчтәлекле, кызыклы презентация карадылар.

    Һәр бәйсез дәүләтнең үз Конституциясе була. Конституция — төп закон ул. Анда дәүләтнең иҗтимагый, икътисадый корылыш нигезләре, гражданнарның хокуклары һәм бурычлары билгеләнгән.
    Татарстан Республикасы Конституциясе 1992 нче елның 6 нчы ноябрендә кабул ителгән. Конституциядә әйтелгәнчә, Татарстан — демократик дәүләт. Анда барлык хакимият халык кулында. Җир, су, урман һәм башка табигать байлыклары, дәүләт бюджеты акчалары, дәүләт банклары активлары, мәдәни һәм тарихи хәзинәләр — бөтенесе халык байлыгы.
    Республикабызда барлык гражданнар да тигез хокуклы һәм тигез бурычлы. Дәүләт аларның тормышын, сәламәтлеген, шәхси иреген яклый. Республика гражданнары хезмәткә, ялга, медицина ярдәменә, чиста табигать мохитенә, торакка...

    Каникуллар башланды! Тик имтиханнарга әзерлекне туктатырга ярамый. 9 нчы сыйныф укучыларыбыз, гадәти уку көнендәгечә, мәктәпкә килделәр. Дәресләр булмау сәбәпле, бик иркенләп экзаменнарга әзерләнә алдык.

    4 ноябрь- халыклар бердәмлеге көне. Ә менә бу бәйрәм яңа бәйрәмме ,әллә инде күптәннән килгән бәйрәмме икән? “Бердәмлек “ төшенчәсе туплану, берләштерү мәгънәсенә ия. Элек – электән безнең татар халкына хас сыйфат бу. Нәкъ менә бердәмлек, татулык күп кенә авырлыкларны җиңеп чыгарга, дошманнарны җиңәргә мөмкинлек биргән. Нәкъ менә шушы бердәмлек безнең илебезнең тынычлыгына, мөстәкыйльлегенә китергән. Әлеге бәйрәм уңаеннан укучыларга тәрбия сәгатьләре  үткәрелде.