«Дөрес туклану – актив озын гомерлелек» дип исемләнгән Бөтенроссия акциясе кысаларында үткәрелгән “Лидер” региональ этап конкурсында безнең укучыбыз Алигулиева Нигина җиңү яулады. Бүген Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы Татарстан Республикасы Сәламәтлек саклау министрлыгы, Татарстан Республикасы буенча Роспотребнадзор идарәсе, “Бердәм Россия” Бөтенроссия политик партиясе белән берлектә әлеге конкурста җиңү яулаган укучыларны һәм аларның кураторларын бүләкләү тантанасына һәм шулай ук әлеге бүләкләүгә багышланган мәдәни программага чакырды. Укучыбыз үзенең җитәкчесе Сафиуллина Альбина Фатиховна белән иң беренче Татарстан Республикасының Милли музеенда булдылар. Биредә “Татчай” мастер-классы үткәрелде. Аннан Казан шәһәренең Азык-төлек һәм социаль туклану департаментында экскурсиядә булдылар. Шулай ук “Казан ярминкәсе” күргәзмә үзәгендә мультимедиа күргәзмәсенә бардылар, шунда ук җиңүчеләрне бүләкләү дә узды. Укучы кызыбызга истәлекле бүләк – компьютер планшетын тапшырдылар. Без шундый актив укучыларыбыз белән горурланабыз һәм алга таба да аларга зур үрләргә ирешергә телибез.

Бүгенге көндә кешелекне борчыган иң кискен мәсьәләләрнең берсе – экология проблемасы. Әлеге тема белән без балачактан ук таныш булырга тиешбез. Табигатьне саклау турында балаларга кечкенәдән үк сөйләп, аңлатып торырга кирәк. Бу уңайдан Татарстанда шактый чаралар күрелә. Төрле конкурслар, акцияләр гел булып тора. Шуларның берсе – “Эковесна 2019” конкурсы.
Конкурста безнең укучылар да читтә кала алмады. Алар зур кызыксынучанлык белән әлеге эшкә тотындылар һәм җиңеп тә чыктылар. Балаларны котларга ТР экология һәм табигый ресурслар министрлыгының территориаль идарә итү үзәгенең 3 нче разрядлы өлкән белгече Сабирзянова Альбина Олеговна килде. Ул әлеге чарада җиңгән “Чишмә” отрядына бүләк һәм диплом тапшырды. Балалар үзләренең эшләре шундый зур игътибарга алынуга бик куандылар. Бу отрядны алга таба тагын да күбрәк җиңүләр көтүенә ышанабыз һәм уңышлар телибез.

Бүген Казанның “Калейдоскоп” дип аталган паркында хәйрия ярминкәсе узды. Безнең гимназия укытучылары һәм укучылары мәктәп хезмәткәрләре дә әлеге чарада катнаштылар. Сатып алучыларга төрле ризыклар, кул эшләнмәләре, бәйләнгән әйберләр тәкъдим ителде. Ярминкәдә барлык сыйныфлар да актив катнашты, берәү дә читтә калмады. Биредә сатудан җыелган акча аерым игътибар һәм кайгыртуга мохтаҗ балаларга ярдәм итү өчен тотылачак.
Укучыларыбыз шәфкатьлелек, бер-береңә ярдәмгә килү, кеше хәленә керә белү төшенчәләрен яхшы аңлый. Шуңа да балалар һәм аларның ата-аналары, укытучылар һәм мәктәп хезмәткәрләре катнашындагы ярминкәләр үткәрү безнең гимназия өчен һәрчак бәйрәм. 

Бүгенге көндә халкыңның, ата-бабаларыңның тарихын белмичә яшәүчеләр ешая бара. Нинди генә үрләргә ирешеп, нинди генә ачышлар ясасак та, без үткәнгә кайтып, анда булганнарны бугенге белән чагыштырып, үзебезгә нәтиҗә ясарга тиешбез. Үткәннәрсез яхшы киләчәк була алмый. Үз халкының, иленең тарихын белмәгән, кызыксынмаган кеше күп кенә мораль якларны да оныта башлый. Нәкъ тә менә тәрбияле, әхлаклы булсыннан өчен, без укучыларыбызга тарихыбыз турында гел исләренә төшереп торабыз.
Бүген дә чираттагы сыйныфыбыз җәйге ялларда яңартылган музеебызда булды. Алар зур кызыксыну белән барысын дә күзәттеләр, үзләренә яңа мәгълүматлар ала алдылар. Музейдан соң укучылар “Дөньяви этика һәм дини мәдәниятләр нигезе” дип аталган дәрестә үз нәселләренең шәҗәрә агачын ясадылар. Балалар бу эшне кызыксынып, яратып башкарды, чөнки һәрберсенә үз нәселендә кемнәр булганы кызыклы иде.
“Җиде буынны бел”, диләр әби-бабаларыбыз, ләкин бик сирәкләребез генә моңа колак сала. Укучыларыбызда да бу эшкә кызыксыну уяту – үз нәселенә генә түгел, үз халкының, үз иленең тарихын өйрәнүгә күпмедер дәрәҗәдә башлангыч булып тора. 

Гаилә – һәр кешегә кирәкле җылы учак. Гаилә никадәр нык булса, аннан килгән җылылык та шулкадәр көчле була. Димәк, гаилә - ул иң олы таянычыбыз, иң ышанычлы сыеныр урыныбыз, тормышыбызның нигезе.
Бүген, 12 сентябрь көнне, бала белән ата-ана арасында мәхәббәт, әти-әниләргә карата ихтирам хисләре тәрбияләү максатыннан гимназиябездә “Гаилә – бәхет учагы” дип исемләнгән класс сәгате үтте. Ата-ананың балалар өчен нинди югары урында торулары, гаилә мөнәсәбәтләре, андагы аралашу турында сөйләшүләр алып барылды. Укучылардан гаилә сүзенең мәгънәсен ничек аңлаулары соралды һәм әлеге төшенчә аларга киңрәк аңлатылды.
Бала ул – гаиләнең көзгесе. Ата-ана мәхәббәте баланы киң күңелле, ягымлы, ачык йөзле итә. Шушы мәхәббәт җылысы балада намуслылык, йомшак күңеллелек тәрбияли. Шуңа да гаилә – һәр кешенең тормышындагы иң мөһим кыйммәтләрнең берсе дип саныйбыз.
Үз өендә бәхетле булган кеше генә бәхетле була ала, диләр халыкта. Бу сүзләр белән килешмичә булмый, чөнки, чыннан да, бәхетнең башлангычы – гаиләдә.

8 нче сентябрь бөтен дөнья Халыкара грамотлылык көнен билгеләп үтә. Грамотлылык – кешенең туган теленең грамматик нормаларына салынган уку һәм язу күнекмәләрен белүенең билгеле бер дәрәҗәсе. Халыкның социаль-мәдәни үсешенең төп күрсәткечләренең берсе булып та тора.
Әлеге чара да безне әйләнеп үтмәде. Безнең гасырда белемле булу зарур. Шуңа күрә рус теле укытучыларыбыз әлеге теманы укучыларга аңлатуны кирәк дип тапты.
Һәркемнең бурычы – дөрес укый-яза белү. Укучыларның моңа карата фикерен белү максатыннан чыгып, алар белән “Бүгенге көндә грамотлы булу” темасына әңгәмә уздырылды. Кызыклы фикерләр яңгырады, барысы да белемле булуны хупладылар. Балаларны тагын да кызыксындырыр өчен табышмак, сканворд, ребус чишү кебек уеннар уздырылды. Нәтиҗәләр чыгарып, бөек әдипләребезнең белемлелек турында сүзләрен искә төшереп үттек. Укучылар өчен әлеге чара файдалы, кызыктыргыч үтте, дип саныйбыз.

Бөек Ватан сугышы тәмамланганына инде күпме вакыт үткән, ә кешеләрнең күңелендә ул дәһшәтле еллар китергән авырлык, безнең бүгенге көнебез, киләчәгебез өчен көрәшкән батырлар, тылдагылар кичергән ачлык һ.б. мәңгелек эз булып яткан.
2020 нче елның 9 нчы маенда Бөек Җиңүгә 75 ел тула. Без дә әлеге зур чарага инде уку елы башыннан ук әзерлекне башладык, ә бүген мәктәбебездә Бөек Җиңүгә багышланган дәресләр дә үтте. Укучылар үткәннәр белән кызыксындылар, сораулар яудырдылар, үзләре дә төрле фикерләре белән чыгыш ясадылар. Фильм һәм презентация дә күрсәтелеп үтелде, балаларга барысы да кызыклы һәм мавыктыргыч үтте. Көне буена укучылар музейда үзләренә кирәкле мәгълүмат ала алдылар һәм белем тупладылар. Балалар үткәннәр белән күбрәк кызыксыныр һәм бу аларга файдага булыр дигән максат белән тарих дәресләре дә биредә үтә башлады.
Бөек Ватан Сугышы безнең һәрберебезгә дә бәйле. Ул кагылмаган бер генә гаилә дә юк. Шуңа бүген яу кырыннан әйләнеп кайтмаган ватандашларыбызның якты истәлеге хөрмәтләп искә алынды. Тылда Бөек Җиңүне чүкеп ясаган бөек хезмәткәрләрнең батырлыклары да хәтердән чыгарылмады.
Безнең илебезнең аяз күк йөзен кара болытлар капламасын өчен үзләрен аямыйча сугышкан ватандашларыбыз алдында без баш иябез. Ата-бабаларыбызның гореф-гадәтләрен дәвам иттерү, туган җирнең байлыкларын арттыру – яшь буынның изге бурычы булып тора. Ә хәтер иминлеккә һәм чәчәк атуга юнәлдерелгән изге гамәлләрдә яши. Шуңа да укучыларны бүгенге тынычлыкның, иминлекнең кадерен белергә һәм яхшы эшләр белән дөньяны матурларга өйрәтү безнең төп бурычларның берсе булып тора.

«Яхшылык итсәң, яхшылык күрерсең». «Яхшылык ташны да эретә». «Игелекле эшнең иртәсе-киче юк». Бу һәм тагын шундый миллионнан артык мәкаль-әйтемнәр безне мәрхәмәтле, киң күңелле, намуслы, кешелекле булырга өйрәтәләр.
Төрле финаллы күпме генә әкият язылмасын, фильмнар төшерелмәсен —яхшылык яманлыкны барыбер җиңә. Тормышта да шулай. Без дә моңа ышанабыз.
Бүген, 5 нче сентябрь, Халыкара хәйрия көне. Гимназядә дә әлеге темага багышланган класс сәгатьләре үтте. Укучыларны игелекле булырга, ярдәмгә мохтаҗларга булышырга, хөрмәт белән карарга өндәделәр. Шулай ук яхшы эшләр үз теләгең белән, йөрәктән булырга тиеш икәнлеге дә искәртелде.

Игелеклелек кануннары буенча эш итү-ул матур, мактаулы, чөнки игелекле эшләр һәм гамәлләр гасырлар буена яши. Безнең укучылар да игелекле, әдәпле, кешелекле шәхесләр булып ирешерләр дип ышанабыз. Мәңгелек әхлакый төшенчәләр: кешелеклелек, игелеклелек, намуслылык һәрвакыт кирәк һәм үзебезгә терәк булачак. Бу хакта онытмагыз!

2019 елның 14 октябрендә Татарстан Республикасында цифрлы телевидениегә тулы масштаблы күчү көтелә, аның кысаларында аналоглы эфир телетапшырулары өзеләчәк. Әгәр Сез телевизор экраннарында 5 Канал, Первый, Россия 1, НТВ каналлары логотибы белән янәшә «А» хәрефен күрәсез икән, Сез аналог телетапшыруын карагыз.
Цифрлы эфир телевидениесен карау өчен теләсә кайсы телевизорга антенна кирәк, ул аналог һәм цифрлы эфир телевидениесеннән сигнал кабул итә (всеволновая). Цифрлы эфир телевидениесенә күчү кабельле телевидение, IP телевидение, спутник телевидениесе түләүле челтәрләренә тоташтырылган абонентларга, шулай ук телевизор экраннарында «А»хәрефе булмаган эфир телевидениесе абонентларына кагылмаячак. Бу очракта цифрлы эфир телетапшыруларына тоташу автомат рәвештә була.

Бүген мәктәбебез радиосының беренче эфиры башланып китте. Әлеге чыгарылыш һәрберебезгә дә таныш булган фаҗигале темага багышланды. Анда һәлак булган балалар һәм олылар бер минут тынлык белән искә алынды.
Моннан 15 ел элек, 2004 нче елның 1 нче сентябреннән 3 нче сентябренә хәтле, террористлар Бесланның 1 нче номерлы мәктәбен яулап алалар.
Боевиклар төркеме Белем көненә багышланган тантаналы линейкада җыелучыларның барысын да бинага куып кертә. Террорчылар 1128 кешене кулга алалар, аларның күбесе – балалар.
Тоткыннар урнашкан спортзал миналаштырыла. Әсиргә алынганнар анда 2 тәүлектән артык сусыз, ризыксыз һәм кирәкле даруларсыз була. 3 нче сентябрь көнне спортзалдан 2 көчле шартлау ишетелә, шуннан соң спецназ хезмәткәрләре мәктәпне планлаштырылмаган штурм астына алалар. Алар үзләре белән балаларны каплыйлар, кулга алынганнарны эвакуациялиләр һәм террористлар белән атышуларын дәвам итәләр. Көрәш кичкә кадәр дәвам итә.
Теракт корбаннары – 334 кеше, алар арасында 318е – кулга алынганнары. Шуларның 186сы – балалар. 810 кеше яралана. Һәлак булганнар арасында 12 спецназ хезмәткәрләре һәм кулга алынганнарны коткаруда булышкан кеше дә була.
Гадәттә гел тыныч, матур, дулкынландыргыч 1 нче сентябрь көне елау, кайгы һәм ачудан калтырана. Бөтен дөнья террорчыларның Бесландагы җинаятьләреннән үкси һәм бүген дә фаҗигадә һәлак булганнарны хәтерли. Аларны онытырга безнеӊ хакыбыз юк.