В рамках года родных языков и народного единства в Республике Татарстан в МБОУ «Шеморданский лицей «Рост»» с учащимися 1-3 классов и  учителем Григорьевой Н. А. была проведена квест-игра «Путешествие в страну языков». Целью данного мероприятия являлась показать сходство некоторых языков между собой; формирование интереса к языкам посредством лингвистических игр, формировать бережное отношение как к родному, так и к другим языкам. Ребята познакомились со стихами башкирского и казахского народов, сравнивали  их с татарским языком, и сделали вывод, что данные языки очень схожи. Были проведены конкурсы на прослушивание и понимание украинских и белорусских национальных песен. В ходе квеста ребята с удивлением обнаружили, что зная татарский и русский языки, можно беспрепятственно общаться с рядом представителей других тюркских и славянских народов соответственно. Особенно интересным детям показался конкурс на придумывание рифмы к словам и сочинение четверостиший. Также интересно было узнать, что некоторые ребята увлекаются такими языками, как азербайджанский, корейский, японский, арабский. Учащиеся с большой охотой продемонстрировали свои знания в данных языках. Мероприятие прошло очень интересно, оживленно и увлекательно.

Шәмәрдән лицеенда  Григорьева Н.А. 1-3 сыйныф укучылары белән «Телләр иленә сәяхәт» дип исемләнгән квест-уен үткәрде. Әлеге чараның максаты – кайбер телләрнең уртак якларын күрсәтү, лингвистик уеннар аша телләргә карата кызыксыну уяту, туган телгә һәм башка телләргә сакчыл караш тәрбияләү. Укучылар башкорт һәм казак телендә иҗат ителгән шигырьләр белән таныштылар, аларны татар теле белән чагыштырып, нәтиҗә ясадылар: әлеге телләр бер-берсенә бик охшаш. Украин һәм белорус халкының җырларын тыңлау  һәм аңлау буенча сынаулар үткәрелде. Квест барышында балалар шундый фикергә килделәр: татар һәм рус телләрен белсәң, башка төрки халыклар белән тоткарлыксыз  аралашып була. Укучыларга сүзләргә рифма эзләп табу һәм шигырь иҗат итү аеруча ошады. Кайбер балалар әзербайҗан, корея, япон, гарәп телләре белән кызыксыналар, алар әлеге телләрне белү буенча үз белемнәрен күрсәтергә тырыштылар  Уен бик кызык, җанлы һәм файдалы булды.

 В рамках Года родных языков и народного единства в МБОУ «Шеморданский лицей «Рост» среди учащихся 5-6 классов прошел творческий конкурс декламации отрывков из произведений татарских писателей и поэтов. Родной язык – это самое ценное, что даровано нам родителями. А подготовка и конкурс пропагандируют литературные ценности татарского народа, повышают интерес и воспитывают любовь к родному языку и родной литературе, способствуют воспитанию патриотизма и национального самосознания учащихся. Конкурс чтецов – это соревновательное мероприятие по чтению вслух (декламации) отрывков из поэтических и прозаических произведений поэтов и писателей. Здесь учитывается подбор репертуара, соответствующего возрасту участника. Знание текста, художественная выразительность, артистизм, дикционная чёткость, глубина проникновения в образную систему текста. Такая сложная задача стояла перед конкурсантами. Все участники конкурса справились на отлично и были поощрены памятными подарками.

Туган телләр һәм Халыклар бердәмлеге елы кысаларында Шәмәрдән   лицеенда 5-6 сыйныф укучылары арасында татар язучылары һәм шагыйрьләре әсәрләреннән өзекләр  уку  буенча иҗади бәйге узды. Туган тел – ата-ана биргән иң кыйммәтле байлык. Ә әзерлек һәм конкурс татар халкының әдәби кыйммәтләрен пропагандалый, туган телгә һәм әдәбиятка мәхәббәт уята, укучыларда патриотизм һәм милли үзаң тәрбияли. Нәфис сүз осталары бәйгесе-шагыйрьләрнең һәм язучыларның шигъри һәм прозаик әсәрләреннән өзекләр уку буенча ярыш чарасы. Монда катнашучының яшенә туры килә торган репертуар сайлау исәпкә алына. Текстны белү, нәфис сәнгатьлелек, артистлык, дикцион төгәллек, образлы текст системасына үтеп керү тирәнлеге. Конкурсантлар алдында шундый катлаулы бурыч торды. Конкурста катнашучыларның барысы да бик яхшы нәтиҗәгә ирештеләр һәм истәлекле бүләкләр алдылар.

 В рамках Года родных языков и народного единства Гыймранова Г.Р.  с учениками начальных классов провела  литературную викторину  «Сказочное детство». В викторине были использованы разнообразные игровые конкурсы, иллюстрации для закрепления у детей знаний о различных сказках. Дети активно отвечали на вопросы викторины, дружно вспоминали сказки, их героев, отдыхали во время сказочных динамических пауз. Ученики успешно справились со всеми предложенными заданиями, продемонстрировали знание сказок. Данная викторина помогла детям проявить и развить свои познавательные способности, расширить кругозор, способствовала нравственному воспитанию школьников, формированию социально-коммуникативных навыков за счёт умения работать в команде. Мероприятие прошло буквально на одном дыхании, так как командная игра и желание победить действительно творят чудеса.  И конечно же,  на этом мероприятии среди команд  победила дружба.  Ведь эти дети -  это одна большая, дружная семья, а в семье не бывает проигравших.  Да и главное не победа, а участие.

Туган телләр һәм Халыклар бердәмлеге елы кысаларында Г.Р.Гыймранова башлангыч сыйныф укучылары белән «Әкияти балачак »дип исемләнгән әдәби викторина үткәрде. Викторинада төрле уен-конкурслар, иллюстрацияләр кулланылды. Балалар викторина сорауларына актив җавап бирделәр. Әкиятләр, аларның геройларын искә төшерделәр, әкияти динамик паузалар вакытында ял иттеләр. Укучылар барлык тәкъдим ителгән биремнәрне уңышлы үтәделәр, әкиятләрне белүләрен күрсәттеләр. Әлеге викторина балаларга үзләренең танып-белү сәләтен күрсәтергә һәм үстерергә, күзаллауларын киңәйтергә, укучыларны әхлакый тәрбияләүгә, командада эшли белү хисабына социаль-коммуникатив күнекмәләрне формалаштыруга ярдәм итте. Чара бер сулышта узды, чөнки команда уены һәм җиңү теләге чыннан да могҗизалар тудыра. Әлбәттә, бу чарада командалар арасында дуслык җиңде.

В рамках Года родных языков и народного единства учитель русского языка и литературы Л.Р.Садыйкова провела практическое занятие  «За чистоту русского языка». Целью этого занятия  является укрепление навыков правильного произношения в соответствии с литературными нормами, опознания языковых единиц, уместного употребления слов и фразеологизмов, любовь к русскому языку, пополнение словарного запаса. В ходе занятия дети в группе работали со словарями, решали ребусы, обратили внимание на сложность языка. Во время  занятия дети прислушивались к ответам ровесников, исправляли их ошибки. После занятия дети пришли к выводу, что надо много читать,  быть грамотным, использовать в речи фразеологические обороты, уместно применять пословицы и поговорки, следить за речью, бороться за чистоту русского языка, стремиться быть культурным человеком.

Сегодня в рамках мероприятий, посвященных Году родных языков и народного единства в Республике Татарстан, прошла интеллектуальная игра по сказкам А.С.Пушкина. Как известно, великий поэт является основоположником русского литературного языка. Особое место в творческом наследии Пушкина занимают сказки для детей. Красивые образы, захватывающий сюжет, богатый язык сказок способствовали интересному состязанию между командами. Ребята смогли показать не только знания прочитанных произведений,  но и пережить волшебные приключения героев.

Шәмәрдән лицеенда  А.С. Пушкин әкиятләре буенча интеллектуаль уен үткәрелде. Билгеле булганча, бөек шагыйрь - рус әдәби теленә нигез салучы. Пушкинның иҗат мирасында иң төп урынны әкиятләр алып тора. Матур образлар, мавыктыргыч сюжет, әкиятләрнең  бай теле – барысы да командалар арасында кызыклы ярыш булдыруда хезмәт иттеләр. Укучылар укыган әсәрләр буенча белемнәрен күрсәттеләр һәм  геройларның тылсымлы маҗараларында да катнаштылар.

Учитель русского языка и литературы Хайруллина Л.С. провела для детей пришкольного лагеря «Радуга» игру-викторину «По страницам любимых книг». Дети с удовольствием отвечали на вопросы о своих любимых книгах, героях, писателях, приняли активное участие в познавательных и весёлых  конкурсах. Участники мероприятия  с  успехом  справились  с  заданиями и  показали свою эрудицию и находчивость. Подобные мероприятия способствуют формированию уважительного отношения к книге, развивают мышление, воображение, интерес, внимание и воспитывают любовь к чтению.

Бүген “Иң татлы тел – туган тел” дигән  викторина уздырылды. Балалар 2 командага бүленеп ярыштылар. Алар телләр турында бик күп мәгълүматлар белделәр,иң күп тел белүчеләр – полиглотлар белән таныштылар. Үзләре дә  берничә тел татар, рус, инглиз телләрен белүләрен расладылар. Балалар телләр турында шигырьләр укыдылар, мәкальләрнең дәвамын таптылар. “Кем күбрәк белә?” уены барысына да ошады.Викторина “ Зирәкләр” командасының җиңүе белән тәмамланды. Бу уен аша балаларда туган телгә карата кызыксыну һәм мәхәббәт тәрбияләнде,  туган телне сакларга һәм якларга кирәклеге төшендерелде, туган телнең матурлыгын тоярга өйрәнделәр.

 Сегодня была проведена викторина “Самый сладкий язык – родной язык”. Ребята соревновались в группах по 2 команды. Они узнали много сведений о языках,познакомились с знаменитыми полиглотами, сами подтвердили, что владеют несколькими языками-татарским, русским, английским. Дети читали стихи о языках, находили продолжение пословиц. Игра “Кто знает больше?" понравилась всем. Викторина завершилась победой команды "Мудрецов". Благодаря этой игре у детей воспитывался интерес и любовь к родному языку, осознавалась необходимость беречь и защищать родной язык, они учились чувствовать красоту родного языка.

Продолжаются летние каникулы, работает пришкольный лагерь. Каждый день педагоги проводят увлекательные и познавательные занятия. В рамках Года родных языков и народного единства учитель русского языка и литературы Л.Р.Садыйкова провела поэтический час «Вдохновлённые А.С.Пушкиным». Целью этого часа  является популяризация художественного чтения, проявление интереса к творчеству А.С.Пушкина, умение декламировать любимые произведения, содействие раскрытию творческого потенциала воспитанников и обучающихся, привлечение интереса к отечественной истории и литературе. В ходе часа дети определили состав жюри, серьёзно оценили чтение ровесников, определили лучших. Дети были активны, эмоциональны при выступлении. Победителям и призёрам вручили грамоты.

Туган тел һәм Халыклар бердәмлеге елы уңаеннан, лагерьда  “Хикмәтле дә, бизәкле дә туган тел” дип исемләнгән КВН булып узды. Чараның максаты: туган телебез - татар теленең байлыгы, матурлыгы, фикри тирәнлеге турында белемнәрне тирәнәйтү; сөйләм телен үстерү. Уен барышында укучылар ике командага бүленеп, төрле биремнәр үтәделәр. Биремнәр, чыннан да, мавыктыргыч иде. Укучылар билгеле бер хәрефкә сүзләр уйладылар, бер сүздән ярыша-ярыша сүзләр төзеделәр, канатлы гыйбарәләрнең русчага тәрҗемәсен таптылар, мәкальләрнең рус теленә генә түгел, инглиз теленә дә тәрҗемәләре барлыгына төшенделәр. Ахырдан, сыйныф бүлмәсенең төрле урыннарына ябыштырылган кәгазь кисәкләрен эзләделәр, анда язылган сүзләрне укып, бөтенесен бергә нинди сүз белән атап булганлыгын әйттеләр. Уен укучыларга бик ошады. Алар туган телебезнең никадәр бай, хикмәтле, бизәкле һәм матур булуына тагын бер кат инандылар.

В рамках Года родных языков и народного единства, в лагере прошел КВН “Хикмәтле дә, бизәкле дә туган тел”. Цель мероприятия: углубление знаний о богатстве, красоте, глубине родного языка; развитие разговорной речи. В ходе игры учащиеся разделились на две команды и выполнили различные задания. Задания были действительно увлекательными. Учащиеся придумывали слова на определённую букву,  находили  перевод крылатых выражений, узнавали, что пословицы переводятся не только на русский, но и на английский язык. В конце они искали кусочки бумаг, наклеенных в разных местах класса, зачитывали написанные на них слова и вместе говорили, каким словом их можно назвать. Игра очень понравилась ученикам. Они еще раз убедились в том, насколько богат, мудр, красив наш родной язык.

Үткәрү формасы: Интеллектуаль уен Максат: Уен аша туган телебез-татар теленә мәхәббәт тәрбияләү,телебезне сакларга һәм якларга кирәклеген аңлату, туган телнең матурлыгын күрү сәләте тәрбияләү.  “Уйла да бел, туган телеңне бел” интеллектуаль уенында 260 укучы катнашты. “Тапкырларга табышмак” дигән турда укучылар командаларга бүленеп табышмакларга җаваплар таптылар.Татар халык мәкальләренең дәвамын уйладылар.Буталган хәрефләрдән сүзләр төзеделәр. “Сүз төзе”турында бирелгән сүзләрдән яңа сүзләр ясадылар. Уен ахырында күренекле шагыйрь Г.Тукайның төрле фигуралар рәвешендә киселгән  “Туган тел”шигырен җыеп, җырны бергәләп башкардылар.Уенда дуслык җиңде. Укучыларга уен бик ошады. Алар туган телебезнең никадәр якын, кадерле икәнен уен барышында  тагын бер кат төшенделәр.

Форма проведения:интеллектуальная игра. Цель: продолжить воспитывать любовь к родному (татарскому)языку через игру, изучить необходимость сохранить язык, развить умение видеть красоту родного языка.  В интеллектуальной игре  «Думай и знай свой родной язык» приняли участие 260 учащихся. В туре «Загадка на отгадку» учащиеся поделились на команды и нашли ответы на загадки. Придумали продолжение татарской народной пословицы. Из перепутанных букв составляли  слова и придумали   письменные предания. В конце игры они  составляли  пазл из слов известного поэта  Г. Тукая  и исполнили песню «Родной  язык». В игре победила дружба. Ребятам очень понравилась.  В ходе игры они поняли, насколько близок и дорог  наш родной язык.