Ана теле.Отчет

уртанчы (3нче төркем) яшьтәге балалар.
1.Әдәбият:Шаехова Р.К..Региональная программа дошкольного образования/Төбәкнең мәктәпкәчә белем бирү программасы,2012.
Хәзратова Ф.В.”Туган телдә сөйләшәбез:3-4 яшлек балаларны туган телдә сөйләшергә өйрәтү буенча методик ярдәмлек”.
Закирова К.В.”Иң матур сүз” хрестоматия
Камалова А.И.”Туган телем бөек анам теле”
С.Г.Исмәгыйлова “Туган телем-Очар канат”
2. Сентябрь
1.Кояш, чык!
2.А-ә,у-ү,о-е,и-ы сузыкларын кабатлау.Әйләнәдә ел була,көз артыннан кыш була.
3.Йомшаккай әзерләән сюрприз.
4.Манара.
Октябрь
1.Куян үстергән кишер һәм помидор.
2.М,н,б,п,т,д,к,г тартыкларын кабатлау.Хезмәт төбе-хөрмәт.
3.Сары ,кызыл яфраклар.
4.Мин һәм минем гаиләм.Кунак каршылыйбыз.
Ноябрь
1.Минем йортым,минем шәһәрем.
2.Баскан эз-изгетуфракта.Сүзләрдәге аерым авазларга басым ясатып,аларны дөрес әйтү күнегүләре.
3.Туган ил турында халык җырлары:Р.Миңнуллин-«Туган илнең улы мин».
4.Әдәби викторина.Булсаңзирәк-әйттизерәк.
Декабрь
1.Яңа ел бәйрәме,тылсымлы шкатулка.
2.Э-е сузыкларын дөрес әйтүкүнегүләре.Табигатнең җан иялыияләре.(Йорт һәм кыргый хайваннар).
3.Куян белән тиенне чыршы бәйрәменә чакырабыз.
4.Викторина.Әкиятләр(булсаңзирәк-әйттизерәк).
3.Кояш, гөмбә,керпе,урман,көз,яфрак коела,сары,кызыл,көрән,зур ,кечкенә,түгәрәк,матур,курчак,сай,тәбәнәк,пычырак,туп,куян,озын колак,күлмәк,чалбар,кофта,чынаяк,кәстрүл,эт,йонлач,әкрен,нечкә,көчек,өрә,сөяк кимерә,йомшак,балык,матур,язучы,шагыйр,рәссам,туган ил,кунак,гаилә,хезмәт,кишер,кыш,кар,суык,боз,тау,чана,чаңгы,кар бабай,кар кызы,кыш бабай,әйлән-бәйлән,манара,шәһәр.
4. Сөйләмнең грамматик төзелеше
Балалар сөйләменең грамматик төзелешен үстәрү өчен без түбәндәге эшләрне алып барабыз:
- Балаларның җөмләләрне дәрес итеп төзи белү күнекмәләрен арттыру
- Хайванарның, кош – кортларның һәм аларның балаларының атамаларының берлек санда, күплек кушымчалары алгап дәрес итеп әйтергә (сыер – сыерлар, бозау – бозаулар, тавык – тавыклар, чеби – чебиләр) өйрәтү
- Сөйләшкәндә тиңдәш кисәкле җөмләләрдән (Азат, Алмаз һәм Гали чана шуалар) файдалана белү
- Җөмләдәге сүзләрне (2-4) үзара бәйли белү
- Сүзләрдә бәйлекләрне дөрес куллана белү.Мисал:Бу курчак.Курчакның чәчләре озын.Күләге кызыл һ.б.
- Предметларны күплек һәм төрле килешләрдә куллана белү.Мисал:Куян куркак,бүре куяннарны аулый.
- Кайбер фигыльләрдән бойрык фигыл ясау күнекмәләрен булдыру(киенә-киен,ала-алып куй)
5.Бәйләнешле сөйләм.
-Сюжетлы рәсемнәрнең эчтәлеге турында тулы,мәгнәле итеп сөйли белү;
- Өлкәннәр ярдәмендә,уенчыкны тасвирлап сөйли белү;
-Таныш әсәрләрдән өзекләрне сөйли белү (“карт белән төлке”,”Торна белән төлке”,”Ике ялкау”,”Ата каз”,”Тулке белән аю”,”Тавык,Тычкан һәм көртлек һ.б.)
-Бала фантазиясеясенең көчле үсеше нәтиҗәсе буларак,кеше ышанмаслык вакыйгалар уйлап чыгарп сөйли белү;
-Предмет,картиналарны 3-4 сүздән торган җөмлә төзеп сөйли белү;
-Өлкәннәр кебек сөйләшү теләге уяту,бирелгән сорауларга дөрес җавап бирергә омтылу.
6.Сөйләм телен үстерү.
Сентябрь
1.Минем яраткан уенчыкларым.
2.Аваз куьтурасы.А,Ә авазлары.
3.Яшелчә бакчасында.
4.Серле сандык(уенчыклар темасына алган белемнәрен системалаштыру.)
Октябрь
1.Безнең гаилә(гаилә әгзаларын өйрәтүне дәвам итү)
2.Аваз куьтурасы.Җ авазы.
3.К.Чуковсийның “Телефон”әкиятен уку.
4”Көз”рәсемен карау.
Ноябрь
1.”Өч дуңгыз”әкиятен уку.
2.Аваз культурасы.Ц авазы.
3.Йорт хайвннары һәм алар кая яши.
4.Дидактик күнегү”Нәрсә нәрсәдән?”Уенчыклрга карап
Декабрь
1.А.Алиш.”Куян кызы”әкиятен уку.К,къ авазлары.
2.Салкын саф һава.Кыш темасына алган белемнәрен системалаштыру.
3.Аваз культурасы.Ш авазы.
4.Су хайваннары.(су хайваннары турында белемнәрен киңәйтү.
Чәчмә әсәрләр.Әдәби әкиятләр:Хәйдәр “Керпе туны”,Ә.Хәсәнов “Балалар бакчасында”,Г.Гомәр “Чуар тавык”,Р.Батулла “Аю Әппәс”,А.Алиш “Бикбатыр белән Биккуркак”, Ә.Бикчәнаәева “Тәмле сүз”,З.Хөснияр “Куян күчтәнәче яки тешсез малай”,М.Гафури “Әби белән Онык”,
Эчтәлеген сөйләү буенча әсәрләр:”Ата каз”,”Иек ялкау”,”Торна белән төлке”,”Йомры күмәч”,”Карт белән төлке”,”Чуар тавык”,”Ябалак”.
Шигырләр: Г.Тукай “Көз”,М.Хөсәен “Пескәем”,Я Игнәй “Чебиләр сөен әнием”,Р.Бәшәр.”Светофор”,Р.Вәлиева.”Уяталар”Р.Харис .”Юмартлар”.
Чәчмә әсәрләр.Әдәби әсәрләр.Хәйдәр.”Керпе туны”,Ә.Хәсаноов. “Балалар бакчасында”,Г.Гомәр .”Чуар тавык”,Батулла .”Аю Әппәс”, Г.Вәлиева. “Дуслык күпере”,Л.Толстой “Зирәк үрдәк”, В.Осеева .”Начарлык”,К.Ушинский. “Хайваннар бәхәсе”, “Тавык һәм үрдәкләр”, А.Әхмәт. “Минеке тимә”.
Яттан өйрәнү өчен.К.Нәҗми. “Көз”,Г.Тукай. “Елның дүрт фасылы”,Җ.Тәрҗеманов. “Йомшак су,йөгрек су”,”Кояш ,чык,болыт,кач...”,татар халык авыз иҗаты
Матур әдәбият
Сентябрь
1. Хәйләгә каршы хәйлә әкиятен сөйләү(эчтәлеген сөйләү)
2. Җиләк-җимешләрне тасвирлап хикәя төзү
3.Песи һәм песи балалары картинасы буенча хикәя төзү
4. Ата каз әкиятен сөйләү(эчтәлеген сөйләү)

Октябрь

1.Көзге табигать картинасы буенча хикәя төзү(табигаттәге булган үзгәрешләр белән таныштыруны давам итү)
2.Минекенә тимә хикәясен сөйләү(эчтәлеген сөйләү)
3.Җөмләләр төзу(3-4 һәм күбрәк сүзләрдән)
4. Чукмар белән Тукмар әкиятен сөйләү(эчтәләген сөйләү)

Ноябрь

1Безнең дускайлар хикәя төзү(йорт хайваннары)
2Кәҗә бәтиләре һәм бүре әкиятен сөйләү(эчтәлеген сөйләү).
3Матур курчак хикәя төзү
4Урманда картинасы буенча хикәя төзү(кыргый җәнлекләр)

Сүзлек:
Ата каз,төлке,томшык,торна,дус,кесәл,чүлмәк,ач,чукып,ялкау,олы кеше,алма,тычкан,көртлек,икмәк,мич,карт,бүре,тургай,чыпчык,бәтиләр,бәрән,сыер,көчек,куян,бүрек,өстәл,бил,көләм,куян,кишер,чөгендер,ишәк,ат,солы,каймак,күкәй,йон,май,ит,арба,йорт хайваны,кыргый хайван,малай,туп,курчак,матур,зур,түгәрәк,овал,кечкенә малай,тычкан,чана,пычрак,чиста,кызыл,яшел,сары,зәңгәр,юа,кашык,тәлинкә,сал,йокла,кайтырга ярыймы,бит,кул,өстәл,урындык,яратам,бар,сикерәм,уйныйм,тәртиплим,йоклыйм,тыңлыйм.