Башлангыч мәктәптә гомуми белем бирүдә яңа федераль дәүләт стандартларының төп максаты һәм бурычы булып балаларда белем алырга кызыксыну һәм теләк уяту, мөстәкыйль уйларга, алган белемнәрен гамәли куллана белергә өйрәтү. Системалы эшчәнлекне якын китерүче үзәк - ул нәтиҗә. Белем алуның планлаштырылган нәтиҗәләренә түбәндәге төгәл билгеләнгән төп таләпләр куела:
- шәхси нәтиҗәләр (баланың шәхси сыйфатлары, белем алуга әзерлеге һәм белем дәрәҗәсен , танып белүен үстерүгә сәләтле булуы);
- предметара нәтиҗәләр (баланың белем алуга сәләтен һәм алган белемнәрен практикада куллана белү осталыгын булдыручы универсаль уку гамәлләре );
- предмет нәтиҗәләре (уку предметын өйрәнү барышында яңа белемнәр алуда, аларны куллануда укучылар тарафыннан үзләштергән тәҗрибә).
Укытучы алдында укучы шәхесен үстерүдә нәтиҗәләргә ирешү өчен төп педагогик мәсьәлә булып балаларда универсаль уку гамәлләрен (УУГ) формалаштыру тора. Универсаль уку гамәлләрен өйрәнү укучыларга яңа белемнәрне уңышлы үзләштерергә, танып белүнең төрле өлкәсендә ориентлашырга, белем алуга теләк тудыруга мөмкинлек бирә.
28 нче ноябрь көнне Лениногорск шәһәренең 2 нче урта гомуми белем мәктәбендә “Дәресләрдә һәм класстан тыш чараларда универсаль уку гамәлләрен формалаштыру” темасы буенча региональ семинар нәкъ менә шул мәсьәләләргә багышланган иде. Семинарны мәктәп директоры Платонова Ольга Константин кызы ачып җибәрде. Үзенең чыгышында ул универсаль уку гамәлләре формалаштыруның укытучы алдында укучы шәхесен үстерүдә нәтиҗәләргә ирешү өчен төп педагогик мәсьәлә булып торуына, укучыларга яңа белемнәрне уңышлы үзләштерергә, танып белүнең төрле өлкәсендә ориентлашырга, белем алуга теләк тудыруга мөмкинлек бирүенә басым ясады.
Директор урынбасары Хәсәнова Э.Г. үз чыгышында мәктәпнең “Универсаль уку гамәлләре формалаштыру программасы”на кыскача күзәтү ясады. Ул метапредмет нәтиҗәләренең универсаль уку гамәлләре формалаштыру программалары һәм шулай ук барлык укыту программаларын үзләштерү нигезендә генә формалаша алуын искәртте. Предмет нәтиҗәләре һәр укыту предметының аерым үзенчәлеген һәм фәнни нигезләрен үзләштерү, аны үзгәртә алу һәм куллана белү күнекмәләрен күздә тота.
Бу нәтиҗәләргә бары тик укучылар эшчәнлеген эшлекле якын килү методына нигезләнеп, укучылар эшчәнлеген оештырганда гына ирешеп була.
Дәресләргә проблемалы, танып-белү күнекмәсен үстерүгә гамәли күнегүләр кертү зарур. Алар алынган белемне яңа җирлектә кулланырга, эшчәнлекнең гомуми ысулын формалаштыруны, эзләнүле күнекмәләр булдыруны күздә тота. Һәм инде күнегүләр, эшчәнлек нәтиҗәсендә укучы теләсә нинди мәгълүматны адекват кабул итәргә, башкаларга аңлаешлы итеп җиткерергә өйрәнә. Семинар барышында башлангыч класс укытучылары Валиулина Л.Х., Манакова Т.А. ачык дәрес; Самсонова Е.А., Нуриахметова В.А., Шамсуллина Н.М (7 нче урта мәктәп), Гизитдинова Р.С. мастер-класслар күрсәттеләр. Семинарда барлыгы 4 педагогик остаханә эшләде. Лениногорск муниципаль районы мәктәпләренең директор урынбасарлары өчен мастер-классны “Яр Чаллы социаль-педагогик технологияләр һәм ресурслар институты” белгече Чечина Елена Станиславовна үткәрде. Ул директор урынбасарларына “Мәктәпнең универсаль уку гамәлләре формалаштыру программасы”н проектлаштырыру серләрен өйрәтте. Семинарда Алабуга шәһәренең 8 нче урта гомуми белем мәктәбеннән Фомина Татьяна Александровна һәм Лениногорск шәһәренең 2 нче мәктәпнең югары квалификацион категорияле башлагыч класслар укытучысы, методик берләшмә җитәкчесе Есипова Елена Валерьевна дәресләргә анализ ясадылар.
За последние десятилетия в обществе произошли кардинальные изменения в представлении о целях образования и путях их реализации. От признания знаний, умений и навыков как основных итогов образования произошел переход к пониманию обучения как процесса подготовки обучающихся к реальной жизни. Обучающиеся должны занять активную позицию, уметь успешно решать жизненные задачи, уметь сотрудничать и работать в группе, быть готовым к быстрому переучиванию в ответ на обновление знаний и требования рынка труда.
По сути, происходит переход от обучения как преподнесения учителем обучающимся системы знаний к активному решению проблем с целью выработки определенных решений: от освоения отдельных учебных предметов к полидисциплинарному (межпредметному) изучению сложных жизненных ситуаций; к сотрудничеству учителя и обучающихся в ходе овладения знаниями, к активному участию учеников в выборе содержания и методов обучения. Этот переход обусловлен сменой ценностных ориентиров образования.
28 ноября 2015 года на базе СОШ №2 прошел региональный семинар для заместителей директоров и учителей начальных классов по проблеме: «Формирование универсальных учебных действий средствами урочной и внеурочной деятельности». Приветственным словом открыла региональный семинар Ольга Константиновна Платонова, директор СОШ №2. Ольга Константиновна в своем выступлении отметила, что развитие универсальных учебных действий невозможно вне ситуации изучения предметных знаний. Оно реализуется в условиях специально организованной образовательной деятельности по освоению обучающимися конкретных предметных знаний, умений и навыков в рамках отдельных школьных дисциплин. Основным моментом в формировании универсальных учебных действий в своем общеобразовательном учреждении Ольга Константиновна выделила создание следующих условий:
- условие для обеспечения возможностей обучающегося самостоятельно осуществлять деятельность учения, ставить учебные цели, искать и использовать необходимые средства и способы их достижения, контролировать и оценивать процесс и результаты деятельности;
- условие для гармоничного развития личности и ее самореализации на основе готовности к непрерывному образованию;
- условие для обеспечения успешного усвоения знаний, формирования умений, навыков и компетентностей в любой предметной области.
Эндже Гаяновна Хасанова, заместитель директора по начальному образованию школы №2 познакомила участников семинара с направлениями, условиями, средствами школы по формированию универсальных учебных действий на уровне начального общего образования. Представила участникам семинара работу по разработке Программы формирования универсальных учебных действий. Эндже Гаяновна показала участникам семинара значимость Программы формирования универсальных учебных действий.
Участникам семинара были представлены основные направления работы учителей школы №2 по формированию у обучающихся универсальных учебных действий средствами урочной и внеурочной деятельности. В ходе работы семинара учителя начальных классов СОШ №2 на открытых уроках старались показать участникам семинара эффективные стороны формирования у обучающихся универсальных учебных действий. Открытые уроки русского языка показали Валиуллина Лилия Хабировна, учитель наальных классов СОШ №2, Манакова Татьяна Александровна, учитель начальных классов СОШ №2. Мастер – классы по формированию у учащихся универсальных учебных действий с участниками семинара провели Самсонова Елена Анатольевна, учитель начальных классов СОШ №2, Гизитдинова Ракия Сатыпалдыевна, учитель начальных классов СОШ №2, Нуриахметова Венера Анасовна, учитель начальных классов СОШ №2, Шамсуллина Наиля Мусагитовна, учитель начальных классов СОШ №7. В рамках семинара работали 4 педагогических мастерских. С заместителями директоров общеобразовательных учреждений мастер – класс по проблеме “Проектирование программы формирования у обучающихся универсальных учебных действий. Проектирование положения о системе оценки достижения планируемых результатов освоения основной образовательной программы начального общего образования” провела Елена Станиславовна Чечина, специалист по УМР ФПК и ПП ФГБОУ ВПО “НИСПТР”
Работа регионального семинара по мнению участников семинара организована и проведена на методически высоком уровне.
Выражаем огромную благодарность О.К.Платоновой, директору школы №2, Э.Г.Хасановой, заместителю директора школы №2, Е.В.Есиповой, руководителю ШМО учителей начальных классов СОШ №2, Е.С.Чечиной, специалисту по УМР ФПК и ППФГБОУ ВПО «НИСПТР» и всем организаторам регионального семинара за высокий уровень организации и проведения.