Узып киткән ай 10 нчы санлы урта мәктәбенең 7 нче б сыйныфы укучысы Әхмәтҗанов Әмирхан өчен иң истәлекле вакыйгаларга бай булды. Язгы каникулларны Әмирхан Россиядәге AFS «Интеркультура» фонды чакыруы буенча Мәскәү каласында үткәрде. Анда ул «Интеркультура» фонды Россиядәге Финляндия вәкаләтле вәкиллеге белән берлектә оештырган “Саф планета” конкурсы кысаларында барды. Әмирхан иң тулы таблица белән иң кызыклы көндәлек тәкъдим итеп, җиңү яулады. Җиңүчеләргә бүләк итеп Мәскәүдә берничә көн дәвамында мавыктыргыч, мәдәни һәм белем бирү программасы оештырылган иде. Башкалада үткәргән бер атна эчендә ул Дарвин музеенда, “Экспериментаниум” физик тәҗрибәләр музеенда булды.
- Миңа бигрәк тә “Экспериментаниум” физик тәҗрибәләр музее ошады, - дип искә ала Әмирхан, - Без анда төрле тәҗрибәләр үткәрдек, бөтен экспонатларны да кул белән тотып карарга була иде. Нәкъ менә монда гыйльми оешманың вәкилләре балаларга үзләренең төрле өлкәләрдәге фәнни ачышлары һәм тәҗрибәләре турында сөйлиләр. Мин “Галимнәр балаларга” проекты кысаларында “Бармакларыгызны коллайдерга тыкмагыз” дип аталган лекция тыңлау бәхетенә ирештем. Бу лекция – чын галим Берләштерелгән атом-төш тикшеренү институтының физика югары энергия лабораториясе өлкән гыйльми хезмәткәре, Зур адрон коллайдердагы “Компактлы мюон соленоиды” тәҗрибәсендә катнашучы Иван Белотелов белән турыдан-туры аралашу иде. Бу лекцияне тыңлап, мин дөньядагы иң эре тәҗрибә җайланмасы – Зур адрон коллайдер турында ишеттем. Анда бармакны тыгарга ярыймы? Әгәр тыксаң, сезнең белән нәрсә була? Гомумән ул ничек эшли? Галим белән очрашу вакытында мин кешелек тарихында иң бөек фундаменталь тәҗрибәләрнең берсе турында белдем.
Мәскәү Шәһәр балалар (яшүсмерләр) иҗаты Сараенда булу үзенә бер вакыйга булды. Монда Сарай буенча экскурсия үткәрделәр, планетарийда чыгыш тыңладылар, тере почмакта, кышкы бакчада, ботаник бакчада, оранжереяда булдылар.
Билгеле, яшүсмер чакта бигрәк тә яшьтәшләр белән очрашу, аралашу барыннан да артык хуплана. Һәм мондый мөмкинлек Фин мәктәбенә баргач булды. Балалар һәм аларның әти-әниләре Финляндиянең мәгариф системасы белән таныштылар, дәресләрдә булдылар, фин укучылары белән аралаштылар. Фин укучыларыннан өйрәнерлек әйберләр шактый. Беренче чиратта белем алуга, дәресләргә булган мөнәсәбәт. Сыйфатлы белем алуның кирәклеген аңлап, алар төрле фәннәрдән төпле белемле булып чыга. Бу мәктәптә укучы балалар үз туган телләре – фин телен камил беләләр, Финляндиянең икенче дәүләт теле – швед телен өйрәнәләр. Чит тел буларак инглиз телен һәм Россиядә яшәгәнлектән рус телен дә камил беләләр.
Мәдәни-танып белү программасына Ресурслар саклау үзәгенә бару да каралган иде. Анда экология буенча укулар, мастер-класс үткәрделәр. Бу үзәк белән танышу бик кызыклы үтте.
Бәйгедә җиңүчеләр өчен Куусакоски фин оешмасына экскурсия дә оештырдылар. Бу компания икенчел металларны эшкәртү һәм утильләштерү белән шөгыльләнә. Оешма буенча үткән экскурсия шулай ук файдалы булды.
Әлбәттә Мәскәү белән танышуның иң яхшы һәм кулай ысулы – тарихи башкала буенча автобуста экскурсияләр. Кызыл ике катлы автобусның икенче катыннан игътибарга Россия башкаласының төп уникаль күренешләре белән хозурлану үзе ни тора! Экскурсия барышында аудиогид Мәскәү тарихы турында сөйләде, танылган архитектур һәм тарихи һәйкәлләрне күрү тагы да кызыклы үтте. Ә кич белән искиткеч һава торышы иде һәм барысы да Кызыл Мәйданга чыктылар. Төнге Кызыл Мәйданда бөтен бина бик матур яктыртылган. Анда йөрү бик кызыклы. Мәскәү Кремленең иң матур манаралары – Спасс манарасы, ә анда курант сәгатьләре. Төнге Мәйдан тагын да тарихи вакыйгалар һәм гасырларга төренгән, мәһабәт һәм серле булып тоела...
Бу сәяхәтнең кульминациясе булып Россиядәге Финляндия вәкаләтле вәкиле Ханну Химанен әфәнде белән очрашу һәм төшке аш иде. Химанен әфәнде 1968 елдагы AFS программасы “укуын тәмамлаучы”, һәм ул безнең Җир шарының язмышына битараф булмаган яшь россия буыны вәкилләре белән якыннан танышырга теләвен белдерде.
Мәскәүдәге Финляндия вәкаләтле вәкиллеге резеденциясендә бәйгедә җиңгән балалар өчен экскурсия үткәрелде, фин ашамлыкларын татып карау оештырылды, Финляндия вәкаләтле вәкиллеге тарихы турында презентация тәкъдим ителде. Очрашу вакытында безнең Җир шарының чисталыгы, әйләнә-тирәне саклау мәсьәләләре кузгатылды. Вәкаләтле вәкилгә һәм яңа дусларга бүләкләр бирелде.
Мәскәүдә уздырылган көннәрдә галимнәр, кызыклы шәхесләр белән очрашулар үтте, мастер-класслар тәкъдим ителде һәм башка бик күп төрле яңалык булды.
Бүген сәяхәтче туган шәһәренә кайтып, мәктәбендә белем ала. Ләкин ял минутларында, тәнәфесләрдә сыйныфташлары, укытучылары белән сөйләшүләрнең төп темасы, әлбәттә, дулкынландырган сәяхәт, аның барлык тәэсирләренә төшенү, аңлау. Әмирхан дусларына фотографияләр күрсәтә, ә алар бихисап, Мәскәүдә Химанен әфәнде, музейлар, оешмалар, дуслар тарафыннан бүләк ителгән сувенирлар, китаплар, буклетлар турында сөйли.
Бәйгедә җиңүчеләр үз күзләре белән олы дөньяны күрделәр, башкала иҗатына катнашып аралаштылар, күп тәэсирләр алдылар.
Сәяхәт кызыклы эчтәлекле, яңа тәэсирләр, онытылмаслык очрашулар белән тулы иде. Барысы да файдалы, кызыклы үтте. Күпме яңалык белделәр, ә иң мөһиме – күрделәр!





Минувший месяц для ученика 7 б класса МБОУ СОШ №10 Ахметзянова Амирхана стал самым ярким событием в жизни. Весенние каникулы Амирхан по приглашению фонда «Интеркультура» (AFS России) провел в Москве. Эта поездка состоялась в рамках конкурса «Чистая планета», организованный фондом «Интеркультура» (AFS России) совместно с посольством Финляндии в России. Амирхан представил самую полную таблицу вместе с самым интересным дневником и стал победителем этого конкурса. В качестве награды в Москве в течение нескольких дней для победителей конкурса была организована большая образовательная, развлекательная и увлекательная программа. Главная цель была познавательная.
За неделю, проведённую в столице, он побывал на экскурсии в Дарвиновском музее, музее занимательных наук Эспериментаниум.
- Мне запомнилось в особенности посещение музея «Экспериментаниум»,- вспоминает Амирхан.- Мы там ставили разные опыты, все можно было потрогать руками. Именно здесь лучшие представители научного сообщества рассказывают детям о своих открытиях и исследованиях в различных областях научных знаний. Я прослушал лекцию в рамках проекта «Учёные детям» «Не суйте пальцы в коллайдер». Это была лекция - живое общение с настоящим ученым Иваном Белотеловым, старшим научным сотрудником лаборатории физики высоких энергий Объединенного института ядерных исследований, участником эксперимента "Компактный мюонный соленоид (CMS)" на Большом адронном коллайдере (LHC). На этой лекции я узнал о самой крупной экспериментальной установке в мире - Большом адронном коллайдере. Можно ли засунуть в него палец? И что произойдёт с вами после этого? Как он вообще работает? Прослушав лекцию, я узнал об одном из самых фундаментальных экспериментов за всю историю человечества!
Самой запоминающейся оказалась экскурсия в лабораторию физиологии и биохимии микробов кафедры микробиологии биологического факультета Московского государственного университета. В самом престижном ВУЗе страны для детей провели практикум.
Посетил Московский Городской Дворец детского (юношеского) творчества на Воробьевых горах. Здесь провели экскурсию по Дворцу, побывали в планетарии, где прослушали лекцию, живом уголке, зимнем саду, оранжереи, ботаническом саду. Для ребят провели занятие по экологии.
Понятно, что в юном возрасте более всего привлекает общение со сверстниками. И такая возможность была предоставлена при посещении Скандинавской школы. Дети и взрослые, сопровождавшие их, познакомились с системой образования Финляндии, побывали на уроках, а затем просто и непринуждённо поговорили. У финнов есть чему поучиться, есть что перенять. И в первую очередь, отношение к занятиям, к получению знаний. В конечном счете, благодаря осознанной мотивации на качественную учебу, у них более глубокие знания по образовательным предметам. Учащиеся этой школы прекрасно владеют своим родным языком – финским, изучают второй государственный язык Финляндии – шведский. В качестве иностранного языка изучают английский язык, и, так как, живут в России, знают и русский язык.
В культурно-познавательную программу поездки входило и посещение Центра Экономии ресурсов (Дизайн-завод FLACON), там провели занятие по экологии и мастер-класс. Очень интересно было познакомиться с этим центром.
Для победителей конкурса организовали экскурсию на финское предприятие Куусакоски, в компанию, занимающейся широким спектром вопросов в области утилизации, переработки и использования вторичных металлов. Экскурсия по предприятию прошла очень познавательно.
Лучший и доступный способ познакомиться с Москвой - это обзорные автобусные туры по историческому центру. И на красном двухэтажном автобусе, с высоты второго этажа вниманию открываются уникальные виды основных достопримечательностей столицы России. Во время экскурсии аудиогид рассказал об истории Москвы, увидели наиболее известные архитектурные и исторические памятники города. А вечером была чудесная погода, и все совершили прогулку на Красную площадь. На вечерней Красной площади всё очень красиво подсвечено. Интересно гулять по Красной площади. Одна из красивейших башен московского Кремля – Спасская башня, на ней располагаются куранты. В темноте Площадь выглядит наиболее таинственно и величественно, окутанная веками и историческими событиями...
Кульминацией была встреча и обед с послом Финляндии в России господином Ханну Химаненом. Г-н Химанен, «выпускник» AFS программы 1968г., выразил большую заинтересованность в знакомстве с представителями молодого российского поколения, которым небезразлична судьба нашей планеты.
В Резиденции Посла Финляндии в Москве для детей была проведена экскурсия по посольству, организована дегустация финской продукции питания, была представлена презентация по истории финского посольства. Во время встречи обсуждались многие вопросы, касающиеся проблемы сохранения чистоты нашей планеты, охраны окружающей среды. Господину Послу и новым друзьям-победителям конкурса были подарены сувениры, рассказывающие о местах, где живут ребята.
Во время пребывания в Москве прошли встречи с интересными людьми, мастер-классы и много-много другого…
Сегодня путешественник вернулся в родной Лениногорск, приступил к школьным занятиям. Но основная тема разговоров с одноклассниками на переменах и в часы отдыха - это, конечно же, волнующая поездка, все впечатления от которой ещё предстоит осмыслить. Амирхан показывает друзьям фотографии, их сделано очень много, демонстрирует сувениры, книги и буклеты, которые подарили в Москве в музеях, предприятиях, и новые друзья, и господин Посол.
Победители конкурса своими глазами увидели большой мир, в реальности приобщились к столичному миру творчества, получили массу впечатлений.
Поездка была наполнена интересным содержанием, новыми впечатлениями, незабываемыми встречами. Путешествие прошло интересным, познавательным, веселым. Как много нового узнали и, что важнее, увидели!