Башлангыч белем бирүнең Федераль дәүләт стандартында заманча чыгарылыш сыйныф укучысында булырга тиешле иң кирәкле сыйфатлардан әхлаклылык, мөстәкыйльлек, толерантлык, мобильлелек((тиз хәл итүчәнлек), уйлап табучанлык санала. Мәктәп үсеп килүче буынны тәрбияләү системасында төп звено булып тора. Укытучыдан фәнне һәм аны өйрәтү методикасын белү генә түгел, бәлки үз эшен баланы рухи яктан тәрбияләүгә юнәлтү дә таләп ителә.
“Дин мәдәниятләре һәм дөньяви этика нигезләре”(ОРКСЭ) курсын кертү - бу укыту һәм тәрбияне берләштерүдә мөһим адым. Бу курс төп белем бирү програмасының нәтиҗәләрен уңышлы тормышка ашырып кына калмый, шулай ук рухи тәрбия сферасына да тәэсир итә.
2014 нче елның 13 нче мартында Лениногорск шәһәре 5нче урта гомуми белем бирү мәктәбе базасында 4 нче сыйныфларда “Дин мәдәниятләре һәм дөньяви этика нигезләре” дәресләрен алып баручы тарих һәм җәмгыять белеме укытучылары өчен “Кече яшьтәге мәктәп укучыларын
рухи- әхлакый яктан тәрбияләүдәге мәсьәләләр һәм аларны чишү юллары” темасы буенча семинар- практикум узды.
Семинарның теоретик өлешендә үз тәҗрибәләрен уртаклашып түбәндәге укытучылар чыгыш ясадылар:
-5нче урта гомуми белем бирү мәктәбенең башлангыч сыйныф укытучылары Л.А Галиева “ Кече яшьтәге мәктәп укучыларын рухи-әхлакый яктан тәрбияләү”, Ф.В. Насыбуллина “Башлангыч сыйныфларда әхлак тәрбиясе”, О.П. Фролова “Тәрбия эшен оештыру”;
-Шөгер урта гомуми белем бирү мәктәбе укытучысы Р.Ш. Сабитова “Дәрестә һәм дәрестән тыш чараларда кече яшьтәге мәктәп укучыларын рухи-әхлакый яктан тәрбияләү”.
Практик өлештә дәресләр һәм мастер класслар күрсәтелде. 5нче урта гомуми белем бирү мәктәбенең башлангыч сыйныфлар укытучысы Н.Л. Ершова 4А сыйныфында “Дин мәдәниятләре һәм дөньяви этика нигезләре” дәресендә “Дуслык. Дуслыкта уңай хисләр” темасын ачты. Р.М. Вәлиева 4Б сыйныфында “Минем шәҗәрәм.Нәсел агачын төзү” темасына мастер-класс күрсәтте.
Шулай ук башлангыч сыйныф укытучылары М.И. Климашова 2Б сыйныфында Л.Н.Толстой “Русак” әсәре буенча сыйныфтан тыш чара һәм Л.К. Әхмәтҗанова 4М сыйныфында “Нәрсә ул толерантлык?” темасы буенча сыйныфтан тыш чаралар күрсәтте.
Укытучылар дәресләрдә һәм класстан тыш чараларда төрле эш формалары кулландылар. Кискен (критик) фикер йөртү, коммуникатив һәм проект технологияләре, интерактив такта ресурслары, төрле иҗади биремнәр, заманча укыту формалары актив чагылды. Барлык күрсәтелгән дәресләр, мастер-класслар, сыйныфтан тыш чаралар, укытучыларның чыгышлары бик кызыклы һәм файдалы булды.
Семинарда катнашучылар шундый нәтиҗәгә килделәр:
- Кешенең шәхес буларак формалашуында әхлак тәрбиясе төп һәм иң әһәмиятле урынны били. Әхлак тәрбиясе- тәрбия эше системасының үзәге, иң мөһим юнәлеше. Кеше үз эшчәнлеге дәвамында, аралашу вакытында дөньяга, кешеләргә мөнәсәбәттә әхлак нигезләрен тупларга тиеш.
- Рухи- әхлак тәрбиясе мәсьәләсен хәл итү аерым бирелгән сәгатьләрдә генә түгел, ә баланы яхшылык эшләргә этәрүче гаиләдә, мәктәптә, җәмгыятьтә тәрбияләнергә тиеш. Безнең төп бурычыбыз- балада әхлак тәҗрибәсе тәрбияләү, яхшыны яманнан аера белергә өйрәтү.
Семинар-практикумны югары дәрәҗәдә оештырганы һәм үткәргәне өчен 5нче урта гомуми белем бирү мәктәбенең директоры Г.А. Новичковага, башлангыч белем бирү буенча директор урынбасары Н.П. Головинага һәм семинарны оештыруда катнашкан барлык укытучыларга рәхмәтебезне белдерәбез.
«Проблемы духовно – нравственного воспитания младших школьников в школе и пути их решения»
В Федеральном государственном стандарте начального общего образования в качестве важнейших качеств, которым должен обладать современный выпускник, названы духовность, нравственность, самостоятельность, инициативность, предприимчивость, толерантность, мобильность.
Школа является основным звеном в системе воспитания подрастающего поколения. Учителю требуется не только знание предметов и методика их преподавания, но и умение направить свою деятельность на духовно-нравственное воспитание ребенка.
Введение курса «Основы религиозных культур и светской этики» – это принципиальный шаг воссоединения обучения и воспитания.
Курс ОРКСЭ успешно реализует личностные результаты основной общеобразовательной программы, в том числе и в сфере духовно-нравственного развития.
13 марта 2014 года на базе средней общеобразовательной школы №5 прошел семинар – практикум для учителей начальных классов и учителей истории и обществознания, преподающих курс ОРКСЭ в 4 классах по проблеме: «Проблемы духовно – нравственного воспитания младших школьников в школе и пути их решения».
В теоретической части семинара выступили с обобщением своего опыта следующие учителя:
Л.А.Галиева, учитель СОШ №5 по проблеме: «Духовно- нравственное воспитание младших школьников»;
Ф.В.Насыбуллина, учитель СОШ №5 представила участникам семинара авторскую программу «Духовно – нравственное воспитание обучающихся начальных классов»;
О.П.Фролова, учитель СОШ №5 по проблеме: «Организация воспитательной работы»;
Р.Ш. Сабитова, учитель Шугуровской СОШ по проблеме: «Духовно – нравственное воспитание младших школьников в единстве урочной и внеурочной деятельности»
В практической части семинара показали уроки, занятия по внеурочной деятельности, мастер - классы:
Н.Л.Ершова, учитель начальных классов, урок по ОРКСЭ в 4 а классе по теме: «Дружба. Положительные эмоции в дружбе»;
М.И. Климашова, учитель начальных классов, занятие по внеурочной деятельности во 2 б классе по теме: «Л.Н.Толстой «Русак»;
Л.К. Ахметзянова, учитель начальных классов, занятие по внеурочной деятельности в 4 М классе по теме: «Что такое толерантность?»;
Р.М.Валеева, учитель начальных классов, показала мастер – класс по проблеме: «Моя родословная. Составление генеалогического древа». (Использование исследовательской технологии в условиях реализации ФГОС НОО).
Хочется отметить, что все посещенные уроки, занятия по внеурочной деятельности, мастер – классы, выступления учителей были интересными, проведены с использованием презентаций, с применением разнообразных форм работы: коллективной, парной, групповой, индивидуальной. Учителя успешно применили технологию критического мышления, основные виды коммуникативной деятельности, технологию проектной и исследовательской деятельности, активно использовали ресурсы интерактивной доски, различные творческие задания, современные формы и приемы обучения.
Участники семинара пришли к выводу:
- духовно-нравственные качества человека будущего общества должны закладываться уже сегодня на всех уроках и во внеурочной деятельности, основанных на идеях добра, совести, справедливости, патриотизма, достоинства, уважения к человеку;
- решение проблемы духовно-нравственного воспитания заключается не только в отдельно отведенных часах, а в создании духовной атмосферы в семье, в школе, в обществе, которая бы способствовала духовному становлению ребенка, пробуждала в нем желание делать добро.

За высокий уровень организации и проведения семинара – практикума выражаем огромную благодарность Г.А. Новичковой, директору СОШ №5, Н.П.Головиной, заместителю директора по начальному обучению СОШ №5 и всем организаторам семинара – практикума.