Язның беренче ае. Табигать уяна. Язгы һаваны сулагач, ничектер рәхәт булып китә. Табигать кенә түгел, кешеләр дә уяна кебек… Табигатьнең җанлануына сокланып бетеп булмый. Март аенда сыерчык бураны була, шул бураннар белән сыерчыклар да кайта, ди халык. Дөрес икән бит. Алар караңгы төннәрдә дә, буранлы көннәрдә дә туган якларына ашкына. Юлны ничек табалар икән соң? Шунысы билгеле: кошларның хәтере яхшы. Җылы якка киткәндә һәм кайтканда, алар төрле ориентирлардан файдаланалар. Мәсәлән, диңгез яры яки елга үзәне, урманнар һәм таулар. Ә диңгезләр һәм океаннарны кичкән юл ялгышмауны нәрсә белән аңлатырга? Өстәвенә, кошлар күкне болыт каплаган чакта да, караңгы төндә дә, томанда да очалар, ялга туктыйсы утрауларны табалар. Әйе, бу бик сәер!

Күчмә кошлар бездән китеп, төрле илләрдә: Алжирда, Сириядә хәтта Африканың көньягындагы илләрдә дә кышлый. Аларның күченүләрен тикшереп, галимнәр бу үзенчәлек кошларга тумыштан бирелә, дигән фикергә киләләр. Мәсәлән, кош баласын туган җиреннән икенче илгә алып китсәң, үскәч ул барыбер үзенең якташлары янына кышларга кайта.