« Çу уйăхĕн 15-мĕшĕ - çемье уявĕ»

   Паллах пурте пĕлеççĕ  ĕнтĕ, çу уйăхĕн 15-мĕшĕнче пĕтĕм тĕнче çемье кунне уявлать.    Çу уйăхĕн виççĕмĕш эрнинче Кивĕ Çепрел ялĕнчи отрасль технологийĕсен техникумĕнче те «Çемье телейĕ мĕнре-ши?» уявĕ  иртрĕ.   Ачасен  ашшĕ-амăшĕсене те хăнана чĕнтĕмĕр. Виçĕ çемье хушшинче ăмăрту иртертĕмĕр. Питĕ кăсăк иртрĕ. Ăмăртура Замалетдиновсен çемьйи мала тухрĕ

Тата «Çемье телейĕ мĕнре-ши?» темăпа сочинени конкурсĕ ирттертĕмĕр. Чи лайаххисенчен пĕри  1- мĕш курсра,  103- мĕш ушкăнра вĕренекен Чашкина Кристинăн  хайлавĕ килсе тухрĕ. Сире çав сочиненийе вулама сĕнетĕп…

Кивĕ Çĕпрел ялĕнчи отрасль                                                                                                      техналогийĕсен техникумĕ. Чăваш чĕлхи тата

литература вĕрентекенĕ Яковлева С.В.

Çемье телейĕ мĕнре-ши?

        Мĕн пулса иртет-ха хальхи обществăра? Мĕншĕн çемьен сăн-сăпачĕ улшăнать? Пурнăç лайăхланать тесе шавлатпăр пулин те пĕр ачана ура çине тăратма мĕншĕн йывăр?

      Пирĕн атте-аннесем мĕнлерех çемьере ÿснĕ-ха? Аслашшĕ-асламăшĕ, ашшĕ-амăшĕ, пиччĕшĕ-аппăшĕ пиллĕкрен кая мар… Теприсем вунă е ытларах ача ÿстерме те хевте çитернĕ.

      Вĕсен ачалăхĕ вăрçă хыççăнхи йывăр çулсенче иртнĕ. Нумая хапсăнман, мĕн пуррипе çырлахнă. Тăранмалăх çăкăр çитсен,тăхăнмалăх тум пулсан çемье телейлĕ шутланнă. Кĕпе-йĕм аслисенчен кĕçĕннисене юлнă, саплăк лартнă пулин те тиркемен. Аппăшĕ-пиччĕшĕ йăмăкĕ шăллĕне пăхнă, шкула çÿреме пуçласан киле панă ĕçсене пурнăçлама пулăшнă... Çиччĕри ача çитĕнннисенчен юлмасăр хуçалăхра тăрмашнă. Хĕллехи вăрăм каçсене çемье пĕрле ирттернĕ: ал ĕçĕ тунă, вуланă, малашлăх пирки ĕмĕтленнĕ. Арăмĕпе упăшки ачисемшен пурăннă , çемье тĕрекĕшĕн, пĕрлĕхшĕн тăрăшнă. Никам та çитмен пурнăçшăн ÿпкелешмен.

     Паян мĕн куратăр-ха? Лайăх шалуллă ĕçре вăй хуракан çитеннĕ икĕ çынна пĕр ачана пăхса ÿстерме йывăр. Иккĕмĕшĕ пирки сăмах та пулма пултараймасть. Мĕншĕн? Мĕншĕн тесен иртĕнсе пыратпăр. Пепке валли чи хаклă тум, тетте туянатпăр тата ытти те. Общество никĕсне хăех хавшатать, çемье çумне чакарать. Укçа тата бизнес тĕнчене тытса тăраççĕ. Вĕсем пуç пулса тăнă саманара обществăна çын ытларах тăккалани усаллă. Тĕлкурав çĕнĕрен те çĕне мĕн тĕрлĕ хаклă япалана мухтать! Пĕринчен теприне ытларах туянас килеть. Çынна куллен мĕн кирлĕ-ха? Апат, шыв тата тум чи пĕлтерĕшли. Хальхи вăхăтра этем мĕн кирлине пĕр сехетре те каласа пĕтереймĕн. Çемье чаплă машина туянаймасть, керменре пурăнаймасть, капăр тумланаймасть – апла тăк ача та çуратса ÿстерейместь. Чылайăшĕ çак шухăша тĕпе хурать паян.

     Упăшка, арăмĕ тата пепки. Хальхи саманари çемье виç кĕтеслĕх евĕр. Уйрăлакан питĕ йышлă. Мăшăрлă пурнăçри уйрăмах йывăр шутланакан çичĕ çул иртет те арçынпа хĕрарăмăн çулĕсем айкинелле пăрăнаççĕ. Çавăн йышшисем пер-пĕрне йăлăхтарса çитереççĕ-ши е уйрăм пурăнма лăпкăрах тесе шухăшлаççĕ-ши? Арçын сумĕ-хисепĕ чакать. Унччен хĕр пуççăн ача çуратни çылăх, намăс шутланнă тăк паян вăтăрти хĕрарăмсем алăри пепкепе упăшкасăрах пурнăçне майлаштарма хевте çитереççе. Вĕсем аван ĕçлесе илеççĕ. Мĕншĕн-ха арçын нушине чăтмалла? Хăшĕ-пĕри ачаран та айванрах-çке: вĕсене пĕçерсе çитермелле , çуса та тасатмалла, çывăрма выртмалла.Теприсем тата ниçта ĕçлемесĕр арăмăн ĕнси çинче ларма та именмеççĕ. Çавăн йышшисемпе тĕртлениччен чылай хĕрарăм пĕччен савăнса пурăнать. Вăхăтлăх киленеç, юрату айккинче те çăмăллăнах тупма пултарать вăл. Анчах çакăн пек ашшĕ-амăшĕн ачи мĕнле тĕслĕх курса çитĕнет-ха? Çемье ăшшине туйса, ăна хисеплеме вĕренсе ÿсменскер ÿлĕмрен хăй те арăмпа е упăшкапа килештерсе, пĕр çăвартан пурăнасси иккĕлентерет.

     Мул патне карманни, ăна ăмсанни кăмăл-сипет пуянлăхне чакарать. Юратса пĕрлешекен сахалансах пырать.

     Ман шутпа çемье телейĕ ачаран килет.  Ачасăр çемье телейсĕр.

(Чашкина Кристина 1- мĕш курсра, 103 ушкăнра вĕренекен.                                                                                                      

<span times="" new="" roman',="" serif;="" font-size:="" 14pt;="" line-height:="" 107%;"="">Ертÿçĕ Яковлева С.В. )