Милли каһарманыбыз Муса Җәлил һәм җәлилчеләр узган данлы юл - халкыбызның горурлыгы ул. Тамчыда кояш чагылгандай, анда милли яшәешебезнең тарихы да аеруча калку булып гәүдәләнә.
Шуңа күрә, герой-шагыйрьнең һәм җәлилчеләрнең үлемсез иҗаты, тиңдәшсез героик көрәше безнең өчен бүген дә бик зур әһәмияткә ия.
Хакыйкатьне бозып, тарихыбызны каралтып күрсәтүне төп максатлары итеп куючылар алдында баш иеп, тезләнеп яшәү - фашизмны авызлыклаган каһарман шагыйрь һәм аның тугрылыклы көрәштәшләре - җәлилчеләр рухына хыянәт итүгә тиң булыр иде. Үзләрен безнең тарихыбыз, мәдәниятебез, телебез, динебездән өстен куярга маташучы шовинистларның юлына киртә сугылырга тиеш.
Ике ташы арасына төбәп атып, «фашизм тегермәне»нең кырык чөен кырган «Моабит дәфтәрләре» шигырьләре татарларга яла ягып, Себергә сөрергә әзерләнгән диктатор Сталинның да юлына киртә куеп, кулына китереп суга.
Әгәр ирек куйсаң, башны иеп, билне бөгеп йөрсәң, тезләнсәң, безгә карата булган бүгенге пычрак, яла ягуга корылган сәясәт тә, бар булганыбызны тартып алып, муеныбызга менеп атланачак. Үзләрен ариецлар - элитар милләт дип санаган фашистлар да дөнья халыкларының муенына менеп атланып, аларны үзләренә хезмәт итүче колларга әйләндерү идея-ният белән саташканнар иде. Моңа ирешү өчен, алар беренче чиратта яһүдләрне бөтенләй кырып бетерүне максат итеп куйдылар. Ни өчен дигәндә, фашистлар яһүдләрнең ариецлардан элегрәк милләт булып формалашкан халык икәнлеген яхшы белгәннәр. Бу яктан караганда, аларча, нацист-ариецлар «икенче сортлы» халыкка әйләнә. Шуңа күрә, яһүдләр Гитлерның бугазына утырган очлы сөяк була. Ахыр чиктә, шул сөяктән котылырга омтылу фашизмны дөмектерде дә инде.